جوایز کیفیت Quality Awards /
اندیشمندان علم مدیریت با تکیه بر تجارب سازمانهای موفق و پیشرو، همواره در پی یافتن راه حلهایی جهت بهبود وضعیت و حرکت به سمت تعالی بوده اند که نتیجه تحقیق و مطالعات آنها ، منجر به خلق ابزارهایی همچون 5S ، BSC ،ISO ، SIXSIGMA،PM،CRM و…شده‌اند که هر کدام از این ابزارها در صورت بکارگیری صحیح درزمان و مکان مناسب، می‌تواند منافع مادی و غیر مادی بیشماری را برای سازمانها به همراه داشته باشد. اما با توجه به خواست و انتظار همیشگی مدیران (به ویژه در سازمانهای ایرانی) و نوع نگاه آنها به چنین ابزارهایی که متکی برنتایج حاصله (نتیجه مداری) می‌باشد، معمولاً خروجی حاصل از بکارگیری این فنون، در حد انتظار نبوده است. اما به موازات پیدایش تکنیکهای مدیریتی متنوع، مدلهای تعالی سازمانی از دهه ۱۹۵۰ میلادی متولد شدند. مدلهای تعالی سازمانی با الگو‌برداری از شرکتهای موفق دنیا توانسته اند چارچوب مناسبی را برای مدیریت سازمانها در محیط رقابتی ارائه نمایند. ویژگی بارز این مدلها، نوع نگرش به سازمان(کل نگری) است که به مدیریت این امکان را می‌دهد تا ضمن ارزیابی و مداقه سازمان تحت امر خود، بتواند آن را با سایر سازمانهای مشابه مقایسه نماید. از سوی دیگر، مدلها معمولاً به گونه ای طراحی شده اند که امکان استفاده از تکنیک های مختلف را برای سازمان فراهم می‌سازند.
نگاهی مختصر به فهرست جوایز کیفیت در دنیا و نحوه شکل گیری آنها نشان می‌دهد که عمدتاً براساس ۳ مدل مهم بنیان نهاده شدند که عبارتند از:
در اواخر دهه ۱۹۸۰ ، که اقتصاد اروپا در معرض تهدید بازارهای خاور دور( به ویژه ژاپن) قرار داشت، گروهی متشکل از مدیران عامل ۱۴ سازمان پیشرو در اروپا گرد هم آمدند تا راهکار به سلامت جستن از مخاطره موجود و سردمداری آینده را بیابند. مشورت این گروه و عزم آنان به تاسیس بنیاد غیر‌وابسته کیفیت انجامید. بنیادی که چشم انداز آن، درخشش سازمانهای اروپایی در جهان و ماموریت آن گسترش آگاهی‌ها و ارائه دوره های مدیریت، و شناسایی دست‌آوردها و تشویق و انگیزش راهیان مسیر توسعه و تعالی است. بدین ترتیب در سال ۱۹۸۹، بنیاد مدیریت کیفیت اروپا با نام مخفف EFQM تاسیس شد و کمیسیون اروپا آن را تائید کرد.
مهم ترین اهداف اصلی اعطای این جایزه ها به شرح زیرند:
جایزه های تعالی سازمانی به پنج دسته بین المللی، ملی، منطقه ای، انجمن های تخصصی و شرکتی تقسیم می شوند. در شرایط کنونی بیش از ۷۰ کشور در جهان، مدل هایی را به عنوان مدل ملی برای جایزه تعالی سازمانی ارائه کرده اند. از میان انواع مدل های موجود، سه مدل زیر در سه قطب اقتصادی دنیا مطرح بوده و از همه مشهورتر هستند: