مقرره TR EAEU 052/2021 در زمینه ایمنی وسایل نقلیه زیرزمینی است که به‌ویژه برای وسایل نقلیه‌ای که در معادن و سایر محیط‌های زیرزمینی مورد استفاده قرار می‌گیرند، وضع شده است. این مقرره به‌منظور تعیین الزامات ایمنی برای طراحی، ساخت، نصب، بهره‌برداری و نگهداری این وسایل نقلیه وضع شده و هدف آن کاهش خطرات احتمالی در محیط‌های زیرزمینی است.

نکات کلیدی TR EAEU 052/2021

1. هدف مقرره:

• حفظ ایمنی: هدف این مقرره اطمینان از ایمنی افراد و کارکنانی است که از وسایل نقلیه زیرزمینی در معادن، تونل‌ها، و دیگر محیط‌های مشابه استفاده می‌کنند.
• کاهش خطرات: کاهش خطرات احتمالی ناشی از نقص فنی، آتش‌سوزی، انفجار یا سایر حوادث که ممکن است در محیط‌های زیرزمینی رخ دهند.
• حفاظت از محیط‌زیست: جلوگیری از آلایندگی‌های ناشی از وسایل نقلیه زیرزمینی در محیط‌های حساس مانند معادن.

2. دامنه کاربرد:

این مقرره شامل تمامی وسایل نقلیه‌ای است که در محیط‌های زیرزمینی برای حمل و نقل افراد، مواد، یا تجهیزات استفاده می‌شوند. این وسایل نقلیه می‌توانند در معادن زیرزمینی، تونل‌ها، و دیگر مکان‌های مشابه به کار گرفته شوند. موارد خاص شامل:

• وسایل نقلیه برای حمل و نقل کارکنان: وسایل نقلیه‌ای که برای جابجایی کارگران در معادن زیرزمینی یا تونل‌ها استفاده می‌شوند.
• وسایل نقلیه حمل و نقل مواد معدنی: شامل وسایل نقلیه‌ای که برای جابجایی مواد معدنی استخراج‌شده از معادن زیرزمینی به سطح زمین استفاده می‌شوند.
• وسایل نقلیه حمل و نقل تجهیزات: وسایل نقلیه‌ای که برای جابجایی ماشین‌آلات، ابزار و تجهیزات در داخل معادن زیرزمینی استفاده می‌شوند.

3. الزامات ایمنی:

الف) طراحی و ساخت:

• مقاومت در برابر شرایط سخت: وسایل نقلیه زیرزمینی باید طوری طراحی شوند که بتوانند در شرایط سخت زیرزمینی از جمله فشار بالا، رطوبت، حرارت زیاد، و نوسانات دما مقاوم باشند.
• سیستم‌های حفاظتی: برای جلوگیری از وقوع حوادث، باید سیستم‌های ایمنی مانند سیستم‌های خاموش‌کننده آتش، سیستم‌های تهویه، و سیستم‌های هشدار به‌طور دقیق در طراحی لحاظ شوند.
• امنیت الکتریکی: وسایل نقلیه زیرزمینی باید سیستم‌های الکتریکی ایمن با استانداردهای ضد انفجار داشته باشند، چرا که محیط‌های زیرزمینی ممکن است شرایطی برای ایجاد انفجارهای ناشی از گازهای متان و دیگر گازهای قابل اشتعال فراهم کنند.

ب) ویژگی‌های ایمنی:

• سیستم‌های هشدار دهنده: وسایل نقلیه باید به سیستم‌های هشداردهنده تجهیز شوند که در صورت بروز هرگونه نقص یا خطر، اعلام خطر کنند.
• جلوگیری از آتش‌سوزی: تجهیز وسایل نقلیه به سیستم‌های اطفای حریق داخلی و همچنین نصب مواد ضد آتش در نقاط حساس.
• سیستم تهویه: وجود سیستم تهویه مؤثر برای تخلیه گازهای سمی و غبارهای موجود در محیط‌های زیرزمینی و جلوگیری از تجمع گازهای خطرناک.
• چرخ‌ها و سیستم تعلیق مقاوم: وسایل نقلیه باید دارای چرخ‌ها و سیستم تعلیق مقاوم در برابر شرایط سخت زمین و مقاومت در برابر آسیب‌های ناشی از عملیات در معادن باشند.

ج) آزمایش و کنترل کیفیت:

• وسایل نقلیه باید قبل از استفاده در محیط‌های زیرزمینی تحت آزمایش‌های ایمنی مختلف از جمله آزمایش‌های فشار، مقاومتی و عملکردی قرار گیرند.
• ارزیابی و آزمایش قطعات و سیستم‌های ایمنی در شرایط واقعی معدن.

4. الزامات در هنگام استفاده:

الف) آموزش کارکنان:

• کارکنانی که از این وسایل نقلیه استفاده می‌کنند باید تحت آموزش‌های ویژه ایمنی و نحوه کار با وسایل نقلیه زیرزمینی قرار بگیرند.
• آموزش‌های مربوط به استفاده از سیستم‌های ایمنی، واکنش در شرایط اضطراری و کنترل آتش‌سوزی باید به‌طور منظم به‌روزرسانی شود.

ب) نگهداری و سرویس‌دهی:

• نگهداری دوره‌ای از وسایل نقلیه برای اطمینان از عملکرد ایمن آنها در محیط‌های زیرزمینی الزامی است.
• بازبینی و سرویس تجهیزات و سیستم‌های ایمنی، به‌ویژه سیستم‌های تهویه، آتش‌نشانی، و سیستم‌های الکتریکی باید به‌طور منظم انجام شود.

5. مستندسازی و برچسب‌گذاری:

الف) مستندات فنی:

• باید اطلاعات فنی دقیق مربوط به طراحی، تولید، و ویژگی‌های ایمنی وسایل نقلیه زیرزمینی ثبت و نگهداری شود.
• گزارش‌های ایمنی و برنامه‌های نگهداری باید به‌طور منظم به‌روزرسانی و در دسترس مراجع نظارتی قرار گیرند.

ب) برچسب‌گذاری:

• وسایل نقلیه زیرزمینی باید با برچسب‌هایی که شامل اطلاعات ایمنی مربوط به هر وسیله نقلیه (شامل نوع و ظرفیت، هشدارها و دستورالعمل‌های ایمنی) باشد، علامت‌گذاری شوند.

6. آزمایش‌ها و بازرسی‌ها:

• آزمایش‌های دوره‌ای برای اطمینان از عملکرد ایمن وسایل نقلیه باید انجام شود.
• بازرسی‌های داخلی برای شناسایی نقص‌های احتمالی و اطمینان از عملکرد صحیح سیستم‌های ایمنی در زمان بهره‌برداری.

محصولات مشمول TR EAEU 052/2021

این مقرره به تمامی وسایل نقلیه زیرزمینی که در محیط‌های زیرزمینی به کار می‌روند، اعمال می‌شود. به‌طور خاص، محصولات زیر مشمول این مقرره هستند:

1. وسایل نقلیه حمل و نقل کارکنان:

   • وسایل نقلیه‌ای که برای جابجایی کارگران و کارکنان در معادن زیرزمینی، تونل‌ها و دیگر محیط‌های مشابه استفاده می‌شوند.

2. وسایل نقلیه حمل و نقل مواد معدنی:

   • شامل  که برای جابجایی مواد معدنی استخراج‌شده از معادن به سطح زمین یا نقاط دیگر استفاده می‌شوند.

3. وسایل نقلیه حمل و نقل تجهیزات و ابزار:

   • وسایل نقلیه‌ای که برای جابجایی ابزار، ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز در محیط‌های زیرزمینی به‌کار می‌روند.

4. وسایل نقلیه باربری برای مواد سنگین:

   • شامل دکه برای حمل بارهای سنگین در تونل‌ها یا معادن طراحی شده‌اند.

5. وسایل نقلیه با سیستم‌های پیشرفته ایمنی:

   • وسایل نقلیه‌ای که به سیستم‌های ایمنی پیشرفته مانند سیستم‌های آتش‌نشانی خودکار، سیستم تهویه ضد انفجار، و سیستم‌های هشدار مجهز شده‌اند.

محصولاتی که شامل این مقرره نمی‌شوند:

• وسایل نقلیه سطحی که در خارج از محیط‌های زیرزمینی استفاده می‌شوند.
• وسایل نقلیه برای حمل و نقل در فضای باز که در شرایط غیر زیرزمینی به کار می‌روند.

چرا TR EAEU 052/2021 اهمیت دارد؟

• ایمنی کارکنان: این مقرره به‌منظور کاهش خطرات و حفاظت از کارکنانی است که در محیط‌های خطرناک و زیرزمینی کار می‌کنند.
• حفاظت از محیط‌زیست: جلوگیری از نشت مواد سمی، آتش‌سوزی یا سایر خطرات زیست‌محیطی ناشی از وسایل نقلیه.
• پیشگیری از حوادث: با الزامات سختگیرانه برای طراحی و عملکرد ایمن، این مقرره می‌تواند به کاهش حوادث ناشی از نقص‌های فنی و انسانی در معادن و تونل‌ها کمک کند.