صنایع خودروسازی امریکا
مجموعه الزامات سیستم مدیریت کیفیت صنایع خودروسازی امریکا که عمدتا مربوط به شرکت های فورد، جنرال موتور وکرایسلر می باشد و تحت عنوان QS9000 شناخته می شود،آخرین بازنگری این الزامات که در سال 1998 منتشر شده است حاوی دو بخش است؛ بخش اول این الزامات در قالب الزامات عناصر بیست گانه ISO 9001:1994 تدوین شده است که در متن هر یک ازعناصر بیست گانه الزامات مشترک سه خودروساز بزرگ (Big Three) به الزامات اصلی استانداردISO 9001 اضافه شده است، بخش دوم استاندارد حاوی الزامات منحصر به فرد هر یک از خودروسازان آمریکایی است؛ این الزامات توسط کمیته ای به نام گروه کاری صنایع خودرو (AIAG) که متشکل از نمایندگان صنایع خودروسازی امریکا است تدوین شده است.
یکی از شناخته شده ترین الزامات ویژه صنعت خودرو درجهان است که علاوه بر سازمان های طرف قرارداد، خودروسازان آمریکا که الزام به استقرار این سیستم دارند، بسیاری از قطعه سازان جهان داوطلبانه اقدام به استقرار این سیستم کرده اند.
نظامنامه مرجع الزامات سیستم کیفیت
علاوه بر نظامنامه مرجع الزامات سیستم کیفیت ( QSR ) که الزامات این سیستم را تشریح میکند مجموعه الزامات QS9000 حاوی 5 سند مرجع دیگر نیز میباشد که با الزامات اصلی تحت عنوان six pack شناخته می شوند،در متن الزامات QSR درمواردی که ضرورت داشته باشد به این 5 نظامنامه ارجاع داده شده است.
این 5 نظامنامه مرجع عبارتند از:
1- طرح ریزی پیش هنگام کیفیت محصول و طرح کنترل. (APQP&CP)
2- تجزیه وتحلیل حالات بالقوه خرابی وآثار آن. (FMEA)
3- کنترل آماری فرآیند. (SPC)
4- تجزیه و تحلیل سیتمهای اندازه گیری. (MSA)
5- فرآیند تایید قطعات تولیدی. (PPAP)
*هر چند در اغلب سیستم های کیفیت صنعت خودرو استفاده از پنج ابزار فوق به نوعی الزامی است ولی منسجم ترین نظام نامه های مرجع در خصوص تکنیک های MSA ، SPC ، FMEA مربوط به مجموعه الزمات QS 9000 است که در سایر سیستم ها نیز از این مراجع استفاده می شود.
قطعه سازان سراسر جهان
با توجه به فراگیری کاربرد QS 9000 بین قطعه سازان سراسر جهان صدور گواهی توسط موسسات گواهی دهنده در اغلب نقاط جهان حتی برای قطعه سازانی که با خودرو سازان آمریکا طرف قرارداد نیستند رایج بوده و قطعه سازان دستیابی به این گواهینامه را به عنوان یک هدف کیفیتی که بیانگر تکامل سیستم کیفیت آنهاست مد نظر قرار می دهند.
مزایای بکارگیری استاندارد:
1- امکان اخذ گواهی معتبر از موسسات گواهی دهنده که بیانگر رشد و کمال سیستم کیفیت سازمان است.
2- استفاده از مراجع مکتوب علمی کاربردی جهت بکار گیری موثر تکنیک های پیشرفته کیفیتی.
3- جلب اعتماد مشتریان در خصوص توامندی کیفیتی سازمان.
4- ایجاد قابلیت تطبیق سیستم کیفیت سازمان با الزامات خودرو سازان داخلی.
5- استفاده از مزایای عمومی استقرار سیستمهای کیفیت در سازمان.
دامنه کاربرد:
طبق موارد ذکر شده در مقدمة QS 9000 (نظامنامه مرجع QSR ) نظام مدیریت کیفیت QS 9000 برای عرضه کنندگان داخلی و خارجی زیر که با صنایع خودرو آمریکا مرتبط هستند الزام شده است:
1- تامین کنندکان مواد اولیه.
2- تامین کنندگان قطعات و وسایل تولید و یدکی.
3- تامین کنندگان عرضه کننده خدمات. (عملیات حرارتی ، رنگ، پوشش و…)