دستگاه‌های اندازه‌گیری - دستورالعمل( 2014/32/EU ) - MID))
دستورالعمل MID (Measuring Instruments Directive) یک استاندارد اتحادیه اروپا است که الزامات قانونی برای دقت، ایمنی و تطابق دستگاه‌های اندازه‌گیری را تعیین می‌کند. این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری مقادیر مختلف از جمله دما، فشار، وزن، حجم و جریان استفاده می‌شوند. این دستورالعمل به‌ویژه در زمینه‌هایی چون اندازه‌گیری مصرف انرژی، حجم آب، گاز، وزن و دیگر متغیرهای تجاری و صنعتی حائز اهمیت است.
زیرشاخه‌های دستگاه‌های اندازه‌گیری تحت MID:
1. شمارنده‌های آب Water Meters
تعریف: شمارنده‌های آب برای اندازه‌گیری حجم آب مصرفی در منازل و واحدهای صنعتی استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها دقت بالا را برای اندازه‌گیری مصرف آب فراهم می‌کنند تا تضمین کنند که مصرف آب به‌درستی ثبت و اندازه‌گیری می‌شود.
محصولات شامل:
شمارنده‌های آب خانگی: برای ثبت مقدار آب مصرفی در منازل.
شمارنده‌های آب صنعتی: برای ثبت مصرف آب در صنایع بزرگ مانند کارخانه‌ها و تصفیه‌خانه‌ها.
ویژگی‌های مهم در طراحی شمارنده‌های آب:
دقت اندازه‌گیری: شمارنده‌های آب باید توانایی اندازه‌گیری دقیق مصرف آب را در طیف وسیعی از جریان‌ها داشته باشند. این ویژگی اهمیت ویژه‌ای در صدور صورتحساب‌های دقیق و جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده دارد.
مقاومت در برابر خوردگی و رسوبات: از آنجایی که آب ممکن است حاوی ذرات ریز و مواد معدنی باشد، شمارنده‌ها باید قادر به مقاومت در برابر خوردگی و انسداد باشند.
طول عمر و نگهداری: شمارنده‌های آب باید مقاوم و به‌راحتی قابل نگهداری باشند تا طول عمر طولانی‌تری داشته باشند.
استانداردهای کلیدی:
EN 14154: این استاندارد شامل الزامات فنی برای ساخت، نصب و عملکرد شمارنده‌های آب است. (استاندارد اتحادیه اروپا برای شمارنده‌های آب): این استاندارد شامل الزامات فنی برای طراحی، تولید، نصب، و عملکرد شمارنده‌های آب می‌باشد. این استاندارد همچنین به آزمایش‌های دقت، ایمنی و عملکرد شمارنده‌ها می‌پردازد.
OIML R49: استاندارد بین‌المللی برای شمارنده‌های آب که معیارهایی برای دقت و اعتبار اندازه‌گیری فراهم می‌کند.
کاربردها: این شمارنده‌ها معمولاً برای ثبت مصرف آب در بخش‌های خانگی و تجاری، به ویژه در سیستم‌های توزیع آب و در سیستم‌های اندازه‌گیری مصرف انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
2. شمارنده‌های گاز Gas Meters
تعریف: شمارنده‌های گاز برای اندازه‌گیری مصرف گاز طبیعی یا مایع در صنایع، منازل و مشاغل مختلف طراحی شده‌اند. این دستگاه‌ها شامل سنسورها و قطعاتی هستند که به‌طور دقیق میزان گاز مصرفی را ثبت می‌کنند.
محصولات شامل:
شمارنده‌های دبی گاز: برای اندازه‌گیری جریان گاز در خطوط لوله.
شمارنده‌های فشار گاز: برای اندازه‌گیری فشار گاز در شبکه‌های توزیع.
انواع شمارنده‌های گاز:
شمارنده‌های مکانیکیMechanical Meters
در این نوع شمارنده‌ها، حرکت مکانیکی قطعات مختلف مانند دیسک‌ها یا توربین‌ها باعث اندازه‌گیری جریان گاز می‌شود. این شمارنده‌ها معمولاً برای مصرف کنندگان خانگی و تجاری با میزان مصرف پایین طراحی می‌شوند.
ویژگی‌ها: قیمت مناسب، نصب ساده، اما دقت آن‌ها نسبت به شمارنده‌های دیجیتال پایین‌تر است.
شمارنده‌های دیجیتالDigital Meters
شمارنده‌های دیجیتال برای اندازه‌گیری دقیق‌تر و ثبت داده‌ها به‌صورت دیجیتال طراحی شده‌اند. این نوع شمارنده‌ها می‌توانند از تکنولوژی‌هایی مانند حسگرهای دما و فشار استفاده کنند تا مصرف گاز را با دقت بالا اندازه‌گیری کنند و اطلاعات به‌دست‌آمده را به‌صورت آنلاین به سیستم‌های کنترل ارسال کنند.
ویژگی‌ها: دقت بالا، قابلیت اتصال به سیستم‌های هوشمند، ثبت داده‌های دقیق.
شمارنده‌های توربینی Turbine Meters
این شمارنده‌ها برای اندازه‌گیری دقیق‌تر جریان گاز در خطوط گاز صنعتی طراحی شده‌اند. جریان گاز موجب چرخش یک توربین در داخل دستگاه می‌شود که به میزان جریان گاز بستگی دارد.
ویژگی‌ها: دقت بالا برای جریان‌های بالاتر و کاربرد در صنعت.
شمارنده‌های دیافراگمی Diaphragm Meters
شمارنده‌های دیافراگمی برای کاربردهای خانگی و تجاری کوچک طراحی شده‌اند. این دستگاه‌ها معمولاً برای اندازه‌گیری گازهایی با فشار پایین استفاده می‌شوند.
ویژگی‌ها: اندازه‌گیری دقیق جریان گاز در حجم‌های کم، استفاده در خانه‌ها و کسب‌وکارهای کوچک.
ویژگی‌های فنی شمارنده‌های گاز:
دقت: شمارنده‌های گاز باید قادر به اندازه‌گیری دقیق جریان گاز در شرایط مختلف باشند. دقت در اندازه‌گیری حجم گاز مصرفی برای صدور صورتحساب و مدیریت منابع انرژی بسیار مهم است.
مقاومت در برابر خوردگی: از آنجا که گازهای طبیعی و مایع ممکن است با رطوبت یا مواد شیمیایی در تماس باشند، شمارنده‌های گاز باید در برابر خوردگی مقاوم باشند.
مقاومت در برابر فشار بالا: بسیاری از شمارنده‌های گاز باید برای اندازه‌گیری مصرف در سیستم‌های با فشار بالا مقاوم باشند.
مقاومت در برابر شرایط محیطی: شمارنده‌های گاز باید در شرایط مختلف آب و هوایی مانند دماهای بالا یا پایین، رطوبت و بارش مقاوم باشند.
استانداردهای مرتبط با شمارنده‌های گاز:
EN 1359 استاندارد اتحادیه اروپا برای شمارنده‌های گاز: این استاندارد برای شمارنده‌های گاز طبیعی و مایع در انواع مختلف از جمله شمارنده‌های دیافراگمی، توربینی، و دیجیتال طراحی شده است. این استاندارد الزامات فنی برای عملکرد، دقت، ایمنی و شرایط نصب شمارنده‌های گاز را مشخص می‌کند.
OIML R137 استاندارد بین‌المللی برای شمارنده‌های گاز: این استاندارد الزامات دقیق‌تری برای دقت اندازه‌گیری، عملکرد در شرایط مختلف و مقاوم بودن در برابر تغییرات محیطی برای شمارنده‌های گاز فراهم می‌آورد.
ISO 8508 استاندارد بین‌المللی برای شمارنده‌های گاز: این استاندارد برای اندازه‌گیری دقیق مصرف گاز در صنعت نفت و گاز و شرایط ویژه صنعت طراحی شده است. این استاندارد به‌ویژه در سیستم‌های صنعتی و تجاری که گاز به‌عنوان یک منبع انرژی حیاتی استفاده می‌شود، کاربرد دارد.
3. دستگاه‌های وزن‌سنجی Weighing Devices
تعریف: این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری وزن اجسام در مقیاس‌های مختلف طراحی شده‌اند. دستگاه‌های وزن‌سنجی می‌توانند در انواع مختلف ترازوها، دستگاه‌های تعادلی و سیستم‌های وزن‌سنجی دیجیتال مورد استفاده قرار گیرند.
محصولات شامل:
ترازوها Scales برای اندازه‌گیری وزن معمولی کالاها و اشیاء.
ترازوی دقیق Balances برای اندازه‌گیری دقیق وزن اجسام با دقت بالا، به‌ویژه در آزمایشگاه‌ها و محیط‌های صنعتی.
استانداردهای کلیدی:
EN 45501: این استاندارد به‌ویژه برای ترازوهایی که در بخش تجاری و در محیط‌های عمومی استفاده می‌شوند، الزامات فنی و ایمنی را تعیین می‌کند.
OIML R76: استاندارد بین‌المللی برای دستگاه‌های وزن‌سنجی غیر خودکار که دقت، قابلیت اطمینان و الزامات دیگر را پوشش می‌دهد.
کاربردها: این دستگاه‌ها در طیف گسترده‌ای از صنایع مانند توزین مواد غذایی، تجارت، دارو و تحقیقات علمی برای دقت در اندازه‌گیری وزن و صدور گزارش‌های دقیق به‌کار می‌روند.
این دسته شامل دستگاه‌هایی است که برای اندازه‌گیری وزن مواد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. از انواع آن می‌توان به ترازوی دیجیتال و مکانیکی اشاره کرد.
ویژگی‌ها: دستگاه‌های وزن‌سنج باید دقت بالایی داشته باشند و قادر به اندازه‌گیری وزن در انواع مختلف شرایط (مواد مختلف، ظرفیت‌های مختلف) باشند.
استانداردهای مرتبط:
OIML R76: استاندارد بین‌المللی برای دستگاه‌های وزن‌سنج، که دقت، نحوه کالیبراسیون، و شرایط عملکرد دستگاه را شرح می‌دهد.
EN 45501: استاندارد اروپایی که الزامات قانونی و فنی برای ترازوی صنعتی و تجاری را مشخص می‌کند.
4. دستگاه‌های اندازه‌گیری دما و فشار Temperature and Pressure Measuring Instruments
این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری دما و فشار در سیستم‌های مختلف مانند صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و تولید انرژی استفاده می‌شوند.
ویژگی‌ها: این دستگاه‌ها باید دارای دقت بالا و مقاوم در برابر شرایط سخت محیطی و فرآیندهای صنعتی باشند.
استانداردهای مرتبط:
ISO 17025: استاندارد بین‌المللی که شرایط کالیبراسیون و اعتبار سنجی دستگاه‌های اندازه‌گیری دما و فشار را مشخص می‌کند.
OIML R60: استاندارد برای دستگاه‌های اندازه‌گیری فشار که به‌طور خاص برای کاربردهای صنعتی طراحی شده است.
5. شمارنده‌های برق Electricity Meters
شمارنده‌های برق برای اندازه‌گیری مصرف برق در سیستم‌های مختلف به‌کار می‌روند و به ویژه در تأسیسات صنعتی و خانگی نصب می‌شوند.
ویژگی‌ها: شمارنده‌های برق باید دقت بالایی در اندازه‌گیری جریان برق، توان، و انرژی مصرفی داشته باشند.
استانداردهای مرتبط:
IEC 62053: استاندارد بین‌المللی برای دستگاه‌های اندازه‌گیری انرژی الکتریکی، که الزامات فنی و شرایط کالیبراسیون دستگاه را بیان می‌کند.
EN 50470: استاندارد اروپایی برای شمارنده‌های برق، که شرایط عملکرد و دقت اندازه‌گیری را مشخص می‌کند.
6. دستگاه‌های اندازه‌گیری جریان Flow Meters
این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری جریان سیالات (مایعات یا گازها) در سیستم‌های مختلف استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها در صنایع مختلف از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، و صنایع دارویی به‌کار می‌روند.
ویژگی‌ها: این دستگاه‌ها باید بتوانند میزان جریان دقیق سیالات را در شرایط مختلف (فشار، دما، نوع سیال) اندازه‌گیری کنند.
استانداردهای مرتبط:
EN ISO 5167: استاندارد برای اندازه‌گیری جریان سیالات در لوله‌های بسته، که روش‌ها و شرایط کالیبراسیون دستگاه‌های اندازه‌گیری جریان را مشخص می‌کند.
OIML R49: استاندارد بین‌المللی برای دستگاه‌های اندازه‌گیری جریان.