یکی از انواع گواهینامه های ایزو پرکاربرد، گواهینامه حلال می باشد. اخذ گواهینامه حلال در کنار استانداردهای مدیریت صنایع غذایی نظیر ایزو ۲۲۰۰۰، HACCP و … بهعنوان یک مکمل مثبت کمکی شایانی به توسعه صادرات و سلامت محصول میکند. استاندارد هایی که برای برخی صنایع از جمله صنایع مواد غذایی ، آرایشی بهداشتی ، دارویی و... که می بایست توسط احکام اسلامی کشورها رعایت گردد، توسط گواهینامه حلال انجام خواهد شد. بنابراین اخذ گواهینامه حلال این امکان را برای چنین صنایعی فراهم می نماید که بتوانند محصولات خود را به کشورهای اسلامی صادر و یا کشور های اسلامی بتوانند محصولات مورد نظر مطابق با قوانین اسلامی خود را وارد کشور نمایند.
در هر دین و آیینی نسبت به غذاهایی که مصرف می شود حساسیت ها ، محدودیت ها و رژیم هایی دیده می شود. غذا در دین اسلام که با وجود نظامی نوین در عرصه زندگی فکری و اجتماعی انسانها پدید آورد و همچنین امروز دین برگزیده یک سوم مردم جهان است ، اهمیت ویژه ایی دارد. به طوری که در تعاليم و تفکرات اسلامي يك رژيم غذايي سالم به مفهوم آنچه كه انسان مجاز به مصرف آن است توجه ویژه ایی شده است. در واقع اسلام از مسلمانان مي خواهد تا آداب و قواعد را در مورد غذا ، نوشيدن و ذبح حيوانات رعايت نمايند. در دین اسلام مواد غذايي مجاز هستند كه حلال باشند. حلال ، يك واژة عربي است و براساس قرآن و تعليمات دین اسلام به مواد غذايي اطلاق مي شود كه براي مصرف همة انسان ها مناسب است.
کشورهای اسلامی در طول پانزده قرن، این نظام مستقل را حفظ نموده و همواره سعی می نمایند تا از طریق قوانین حکومتی نیز بر این موضوع احاطه و کنترل کامل داشته باشند. اکنون در شرایط جهانی شدن، بایسته است این معیارها ی حلال در همه زمینه ها به شکل استاندارد، تدوین و از سوی مراکزی نظارت دائمی شود و کلیه محصولات با نشانه خاصی که امنیت خاطر مصرف کنندگان را تضمین کند، در سطح جهانی عرضه شود و همه تولید کنندگان موظف باشند این نظارت را پذیرفته و با درج این نشان بر روی محصولات خود، مصرف کنندگان مسلمان در همه نقاط جهان را امنیت خاطر بخشند.
مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی ( ICRIC ) زیر نظر سازمان همکاری های اسلامی جهت تامین نیاز در جهان اسلام در خصوص ارائه غذای حلال، به مطالعه و پژوهش و تحقیقات گسترده ایی در این زمینه پرداخت و با جمع بندی تجربیات از فعالیت های انجام شده، اقدام به ایجاد " نظام نظارتی بر محصولات حلال ( Halal Product ) از جمله غذاهای حلال ( Halal Food )و نیز پژوهش، گسترش، اطلاع رسانی و حمایت " در این زمینه نموده است .تمام کشورهای اسلامی تحت نظر این مرکز فعالیت خود را جهت اعمال قوانین حکومتی در راستای قوانین اسلامی و استاندارد های تدوین شده توسط این مرکز آغاز کردند. در ایران نیز سازمان جهانی حلال آغاز به کار کرد. لذا متقاضیان از طریق مشاور های متخصص در این زمینه و یا به طور مستقل از این سازمان اقدام به گرفتن گواهینامه حلال کردند و در حال حاضر نیز می کنند.
این گواهینامه مانند گواهینامه های ایزو نیست و در واقع فقط یک گواهینامه معتبر در کشور های اسلامی می باشد. هرچند که ورود محصولات دارای این نشان در کشور های غیر اسلامی نیز رو به رشد است و مشتریان غیر مسلمان نیز تمایل زیادی به مصرف این مواد غذایی دارند.
استاندارد حلال برای اولین بار سال 1997 میلادی توسط کشور مالزی مطرح و در سال 2004 میلادی با ورود دیگر کشورهای اسلامی همانند ایران و ترکیه گسترش پیدا کرد. گواهینامه حلال (HALAL) به عنوان معیاری از کیفیت غذای سالم در بین کشورهای اسلامی و بین المللی عاملی جهت توسعه مبادلات محصولات صنایع غذایی و پوشاک شده است. بنابراین تولیدکنندگان محصولات صنایع غذایی و پوشاک برای حضور در بازارهای بین المللی نیاز به اخذ گواهینامه حلال برای محصول خود دارند.
استاندارد حلال برای موضوعات زیر کاربرد دارد:
استاندارد حلال برای فرآورده ها ی غذ ایی که در تو لید و فرآوری آن ها، به هر میزان هر چند جزیی، از مواد اولیه و افزودنیهای با منشاء حیوانی یا مستی آور استفاده شده باشد. این فرآورده ها می تواند شامل : انواع فرآورده های گوشتی، لبنی، روغنی، آشامیدنی، فرآورده های تخمیری الکلی و مشتقات آن ها باشد.
استاندارد حلال برای مواد اولیه و افزودنیهای غذایی که منشاء حیوانی یا مستی آور دارند. این مواد می تواند شامل: انواع مواد افزودنی، نگهدارنده، طعم دهنده، قوام دهنده و مانند آن با پایه حیوانی و مستی آور مانند ژلاتین، مایه پنیر، آلبومین و ترکیبات آنزیمی باشد.
استاندارد حلال برای مواد اولیه، افزودنیها و فرآورده های غذایی که روش تولید آنها ممکن است به گونه ای باشد که منجر به تغییر در اصل حلیت ماده غذایی گردد؛ مانند آب انگور که براثر جوشیدن تا قبل از تبخیر دو سوم آن، حرام می گردد.
استاندارد حلال برای مواد اولیه، افزودنیها و فرآورده های غذایی که ممکن است در هر مرحله از زنجیره غذایی با مواد نجس یا غیرحلال در تماس باشند. این مر احل می تواند شامل دریافت، آماده سازی، فرآوری، جداسازی، استحصال، استخراج، تعیین، بسته بندی، برچسب گذاری، علامت گذاری، کنترل، جابجایی، حمل و نقل، توزیع، انبارش، عرضه و سرو کردن غذای حلال و محصولات آن، ازجمله اجزای تشکیل دهندۀ مواد غذایی و ترکیبات کمک فرآوری کننده باشد. در استاندارد ایزو HALAL به سازمانها کمک می کند تا بتوانند تمامی خطرات و کنترل های مواد غذایی را برای بوجود آوردند و سلامت فرآورده های غذایی مورد را بررسی قرار دهند و با یک سیستم جامع سلامت مواد غذایی را چک کنند .در استاندارد حلال سلامت مواد غذایی از نظر فیزیکی بررسی می شود و اگر از این لحاظ خطراتی متوجه مواد غذایی باشد به درستی حل خواهد شد.
گواهینامه حلال الزامات استانداردی است که توسط مقامات کشورهای اسلامی جهت صادرات مواد غذایی تدوین و منتشر شده است. استاندارد حلال آئین نامه و مقررات عملی برای کلیه صنایع غذایی، دارویی و نوشیدنی براساس فرآیندهای قابل انجام را مشخص می کند و لذا فرآیند غذای سالم و حلال از شروع انتخاب مواد اولیه تا فعالیت توزیع و بازاریابی را عنوان می کند. چنانچه محصولات غذایی، دارویی، نوشیدنی ها حتی پوشاک در کشورهای مسلمان درخواست صادرات یا واردات داشته باشد باید براساس قوانین و آئین نامه های تدوین شده استاندارد حلال تولید یا بسته بندی شود.
شرایط اخذ گواهینامه حلال
پیش از هرچیز هدف از اخذ گواهینامه ایزو حلال توسط شرکت مربوطه می بایست مشخص گردد.این که در چه کشورهایی قصد فروش محصولات خود را دارد مورد مهم دیگری است که می بایست مشخص گردد.پس از اعلام این موارد می بایست موازینی که بر اصول اخذ ایزو حلال است یعنی موارد شرعی در تولید و بسته بندی اعلام و بررسی شودالبته موارد ذکر شده در کشور ایران ممکن است مسیر متفاوتی را طی نماید و نیاز به ممیزی های خاصی باشد که توسط نهاد های ذیربط اعلام می گردد.در ایران سازمان غذا و دارو اصلی ترین نهد در صدور گواهینامه ایزو حلال می باشد.همچنین مرکز تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران اقدام به صدور آرم حلال برای تولید کنندگان می نماید.
.جهت دریافت اطلاعات بیشتر با مشاوران واحد استانداردهای شرکت مشاور صنعتی سهاطوس در ارتباط باشید